Szkoła dla rodziców cz.6

Jak zachęcać dziecko do współpracy?

Ile razy, czujemy się osamotnieni i niezrozumiani, jeśli chodzi o wypełnianie obowiązków domowych. Ileż razy, my jako rodzice, chcielibyśmy (albo raczej: marzy się nam), aby dzieci podały nam śniadanie do łóżka, pozmywały naczynia, same z siebie pomyślały o tym, że trzeba posprzątać swoje pokoje, poukładać zabawki… Marzenia na pewno nie mają swojego końca.

Co z tym fantem? Czas na podstawy, a ich realizacja przybliży nasze marzenia na pewno przynajmniej o jeden krok!

W porozumiewaniu się z dzieckiem najważniejszy jest sposób przekazywania mu poleceń, próśb, informacji. Jeśli zrobisz to właściwie, współpracę dziecka masz zapewnioną. Aby zachęcić dziecko do współpracy:

- opisz, co widzisz, lub przedstaw problem np. „Podłoga w kuchni jest brudna.”

- udziel jak najkrótszej informacji – „Brud z podłogi przykleja się do kapci i roznosi po całym mieszkaniu.”

- wyraź to jednym słowem lub gestem – „Podłoga.”

- opisz, co czujesz, ale nie wypowiadaj się na temat charakteru dziecka np. „Nie lubię, kiedy brud lepi mi się do kapci.”

- daj dziecku wybór – „Wolisz wytrzeć podłogę mokrą szmatą czy umyć mopem?”

- napisz liścik – „Jestem brudna i cała się kleję. Pragnę wody i ścierki. Podłoga w kuchni.”

- unikaj niejasnego, nieprecyzyjnego formułowania oczekiwań wobec dziecka, typu: „Szykuj się do spania.”, „Bądź grzeczny.”, „Weź się w garść.”, „Przestań.”, „Uspokój się.”. Istotne są właściwie sformułowane komunikaty, którymi chcemy zachęcić dziecko do współpracy z nami.

Oto słowa-klucze:

Zależy mi…

Potrzebuję…

Oczekuję...

Chcąc zdyscyplinować dziecko, należy nie tylko uwzględnić jego uczucia, lecz także zrozumieć i zaakceptować niechęć do ograniczeń. Trudno się przecież spodziewać, żeby cieszyło się z zakazów. Tylko wtedy mamy szansę na dobrowolne zaakceptowanie przez dziecko zmiany zachowania i wyrobienie samodyscypliny.

Zachęcanie dziecka do współpracy wiąże się ze stawianiem dziecku ograniczeń. Ustawienie ograniczeń w sposób, który chroni szacunek do samych siebie – zarówno rodziców, jak i dzieci – pozwala dzieciom na identyfikowanie się z rodzicami i wartościami, które oni wyznają, oraz zdefiniowanie wewnętrznych form zachowań.

(J. Sakowska)

Niestety, rodzice często stosują niekorzystne metody w celu nakłonienia dziecka do posłuszeństwa, np.:

- groźbę – „Jeśli tego nie zrobisz, to…”

- przekupstwo – „Jeśli to zrobisz, to…” (obietnica nagrody)

- obietnice – oznacza to tyle samo, co – bez obietnicy nie można ufać

- krytykę, sarkazm – rodzice uważają, że wpłyną w ten sposób na ambicje dziecka

- porównywanie

- poniżanie. (H. Ginnot)

Najczęstsze błędy popełniane przez rodziców:

- zwracanie uwagi w czasie sprzeczki, w złości

- restrykcje chaotyczne, obraźliwe i nieadekwatne

- zapominanie, że w czasie przeżywania silnych uczuć dziecko nie jest w stanie słuchać

- stosowanie słów, które bardziej wzmacniają opór niż skłaniają do porozumienia.

(J. Sakowska)

W takiej „rozmowie” obie strony nie słuchają się nawzajem.

Aby dzieci cię słuchały i aby do ciebie mówiły, warto pamiętać o kilku zasadach:

- mów, jakie odczucia wywołują w tobie zachowania drugiej osoby. Zaczynaj wypowiedź od informacji o swoich uczuciach, np. „Złoszczę się...”, „Denerwuje mnie…”

- mów o konkretnych zachowaniach drugiej osoby, a nie o tym, jaka ona jest, np. „Złoszczę się, kiedy nie wyrzucasz papierków do kosza na śmieci.” zamiast „Jesteś bałaganiarzem.”

- nie oceniaj i nie dawaj rad

- unikaj uogólnień typu: „zawsze”, „każdy”, „wszyscy”

- mów tylko o sprawach, na które rozmówca ma wpływ

- mów stanowczo, ale łagodnie, w trybie oznajmującym, a nie: rozkazującym

- nigdy nie trać cierpliwości – to ostatni klucz, który otwiera drzwi

POWODZENIA!!!

Dla Polonii Sligo – Beata, mama dwójki dzieci (12 i 17 lat), mgr pedagogiki, wieloletnia uczestniczka polskiego programu zatytułowanego Szkoła dla Rodziców, uczestnik szkoleń Fundacji Rozwoju Dzieci im. Komeńskiego, pasjonatka dzieci pamiętająca o...dziecku w sobie.

#rodzice